Vrijwilliger Wiebe de Jong over werken in hospice Thuis van Leeghwater

‘Iets doen wat ertoe doet’. De 40-jarige Wiebe de Jong uit Zuidoostbeemster heeft een korte maar krachtige reden waarom hij zich een half jaar geleden aanmeldde bij Hospice Thuis van Leeghwater als vrijwilliger. Hij heeft een druk leven, maar maakt tijd voor in principe één dienst in de week met het helpen verzorgen van bewoners in hun laatste levensfase.

Hij is docent antropologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en is daarnaast als freelancer actief in de journalistiek. Onlangs verscheen van hem een tien pagina lange reportage over Thuis van Leeghwater in de zaterdagbijlage van dagblad Trouw. Een artikel dat hem veel positieve en warme reacties opleverde. Het was de journalistiek die hem bij Thuis van Leeghwater bracht. ‘Een jaar geleden schreef ik voor het AD een serie over zorg en kwam in Nieuwegein in een zorginstelling. Daar raakte ik aan de praat met de vrijwilligers en vroeg hen hoe ze hun werk konden combineren met het vrijwilligerswerk.’

Eyeopener
Hun boodschap was duidelijk: als je écht wilt, dan kan het. Een kwestie van keuzes maken. Zijn studenten van kleur, die nogal eens tegenwind in het leven ervaren, hielden hem ook een spiegel voor. Als je gezond van lijf en leden bent, kan je best wat royaler zijn en iets voor een ander doen. Dat was voor Wiebe een eyeopener. Hij wist van zijn schoonouders in Middenbeemster dat daar een hospice zit en meldde zich als vrijwilliger. Normaal gesproken is hij op maandag van elf tot drie in het hospice. De dienst drie-zeven vindt hij ook leuk: bezig zijn met het avondeten, het voor de bewoners extra gezellig maken. ‘Maar ja, rond die tijd is het bij ons thuis spitsuur, dus dat is niet zo handig’ (Wiebe heeft een dreumes van anderhalf, red.)

Puf
Net als zoveel andere nieuwbakken vrijwilligers ging Wiebe er van uit dat zijn diensten gevuld zouden worden met mooie en waardevolle gesprekken met de bewoners. De praktijk is weerbarstiger, besefte hij al snel. ‘Het is ook wel logisch. Er zijn per dag acht vrijwilligers; dat zijn nogal wat gesprekken. Bewoners zijn vaak zó ziek dat ze de puf niet hebben om diepgaande gesprekken te voeren. Maar de gesprekjes met de andere vrijwilligers vind ik evengoed waardevol’, aldus de antropoloog.

Eitje
Waar komt het vrijwilligerswerk dan wél op neer? ‘Een van de bewoners is nu een middagje weg met de Wensenambulance. Dan kunnen we mooi even zijn kamer goed schoonmaken. Je helpt bewoners bij de maaltijden. Ik bakte een eitje voor een bewoner, maar moest de korstjes er vanaf snijden, want die waren pijnlijk in haar mond. Het zijn de kleine dingen die je kunt doen en het verschil maken. Het cadeau dat ik terugkreeg was een glimlach.’

Spannend
Het werd voor Wiebe, zoals hij zelf zegt, ‘spannend’ toen hij met de directe verzorging van bewoners werd geconfronteerd. ‘Dan wordt het heel intiem en ik moest wel even een hindernis over. Bewoners helpen met douchen en toiletbezoek. Ik voelde me in het begin ook erg onhandig, maar als je goed luistert naar de instructies van de verpleegkundige en ervaringen van de vrijwilligers lukt het wel. Je mag overigens nee zeggen, hè. Maar ja, als niemand de verantwoordelijkheid neemt, wie doet het dan?’

Jan Kroese
Bestuurslid Hospice Thuis van Leeghwater

(Foto: aangevelerd)